13 sztuk

Trzeci tom Piotra Janickiego nie oddala się w strukturze poszczególnych wierszy ani od debiutanckiego tomu „Nadal aksamit”, ani od drugiego, zatytułowanego „Wyrazy uznania”. W obu różnorodność tematyczna zduszana była kategorią campu, rozumianego jako przynależność do pewnej kulturowej sytuacji poezji czy pewnej kulturowej sytuacji wiersza i jego podmiotu mówiącego. Główną różnicę stempluje 13 tytułowych „sztuk”, a więc utworów w zapisie sugerujących ich sceniczne powołanie. Przy czym lekturze dramatów towarzyszy poczucie dziania się także na płaszczyźnie formalnej, poczucie naddania, jakby autor chciał zawrzeć nie tyle sytuację (są to z reguły bezprecedensowo krótkie formy sceniczne), w jakiej znalazł się bohater, znaleźli bohaterowie, ile zawrzeć jakiś moment historyczny dramatu.

Służą temu liczne nawiązania tematyczne, formalne oraz kryptocytaty. Ponadto Janicki dzieli tom na części nie będące, jak dawnej, zdawaniem swoistej relacji z możliwości wiersza, bo tym razem grupuje teksty pod względem ich przynależności do obszarów przeżywania. Jeśli średni człowiek średniej długości życia dzieli swój dzień na pracę, dom i coś jeszcze, to tom „13 sztuk” nie burzy tego porządku. Nie burzy go, ale z pewnością nie ustanawia, w czym mu pomaga szereg literackich tricków i uników, do których przyzwyczaiła czytelnika dotychczasowa twórczość Janickiego.

W tym tkwi paradoks tej poezji: wysoki poziom ironii, nie przekłada się na wysoki poziom ogólności pomieszczonych tu utworów, dzięki kompozycja jest zwarta, układ książki logiczny, a wydźwięk potrafi zbić z tropu niejednego flâneura.

Piotr Janicki – poeta, ur 1974 r. w Białymstoku, obecnie mieszka w Supraślu. W 2006 r. wydał tom wierszy „Nadal aksamit”. Za drugą książkę poetycką „Wyrazy uznania” (2014) otrzymał Literacką Nagrodę Gdynia 2015. Współautor portalu „Cyc gada”, drukował wiersze w branżowych pismach. „13 sztuk” (2016) to druga książka Janickiego wydana nakładem Fundacji im. Tymoteusza Karpowicza