Mowy w obronie obrazów 1

Tom zawiera trzy Mowy Jana z Damaszku powstałe po 726 r., stanowiące polemikę z ikonoklastyczną polityką cesarzy Leona III i Konstantyna V. Tom zawiera polski przekład tych Mów, po raz pierwszy wraz ze zbiorami świadectw patrystycznych dołączonych do każdej z nich. Ukazuje także kontekst historyczny ich powstania.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Jan Damasceński i jego mowy w obronie obrazów (wstęp - ks. Józef Naumowicz)  /7

1. Biogram Jana Damasceńskiego, w świetle nowych badań   /7

Mylne dane hagiograficzne - "Mansur syn Sergiusza" - Z Damaszku do Jerozolimy - Kapłan jerozolimski - Coroczne anatemy - Ostatnie lata życia - Pośmiertne potępienie i rehabilitacja

2. Trzy Mowy w kontekście sporów ikonoklastycznych /23

Początek ikonomachii i reakcja Jana - Czas powstania Mów w obronie obrazów - Podłoże sporu: uzurpacka carska - Program pierwszych ikonomachów

3. Pierwsze (drugie) przykazanie Dekalogu w interpretacji Jana Damasceńskiego  /43

Zakaz wizerunków czy idolatrii - Wizerunki zakazane i prawdziwe - Pokłony dozwolone i zakazane

4. Obrazy w Tradycji chrześcijańskiej   /50

Tradycja biblijna i kościelna - Świadectwo Ojców - Tradycja niepisana i liturgiczna - Tradycja apostolska - Świadectwa istnienia obrazów i ich kultu

5. Kluczowe argumenty i pojęcia   /61

Wcielenie jako podstawa uzasadnienia obrazów - Rola materii i znaków materialnych - Koncepcja obrazu i jego relacji do pierwowzoru - Rodzaje i hierarchia obrazów - Pojęcie czci i uwielbienia

6. Recepcja Mów Jana Damasceńskiego, wydania, przekłady  /72

Skromna recepcja bizantyńska - Podstawowe wydania i przekłady w okresie nowożytnym - Uwagi do niniejszego przekładu - Kilka kwestii terminologicznych

Jan Damasceński

Mowy w Obronie Obrazów (przekład)   /84

Mowa I  /4

Rozdz. 1-27 przełożyła M.M. Dylewska

Rozdz. 28-68 (Świadectwa) przełożył ks. J. Naumowicz

Mowa II  /116

Rozdz. 1-22 przełożyła M.M. Dylewska

Rozdz. 23-71 (Świadectwa) przełożył ks. J. Naumowicz

Mowa III  /145

Rozdz. 1-42 - przełożyła M.M. Dylewska

Rozdz. 43-138 (Świadectwa) przełożył ks. J. Naumowicz

Aneks   /203

(opracowanie i przekład ks. J. Naumowicz)

1. Temat kultu obrazów w Wykładzie wiary prawdziwej   /203

2. Pseudo-Jan Damasceński, O herezji ikonoklastów  /217

3. Motyw obrazów w opowieści O Barlaamie i Joazafie  /220

4. Zbiór świadectw w Nauce Ojców o wcieleniu Słowa   /222

5. Tomasz z Akwinu o czci Chrystusa i Jego obrazów   /228

Summary   /236

Wykaz świadectw w zbiorach   /238

Wykaz skrótów  /241

Bibliografia   /243

a. Źródła   /243

b. Opracowania   /252

Indeksy   /264

Indeks biblijny   /264

Indeks osobowy   /270

Indeks geograficzny i nazw etnicznych  /275

Indeks soborów i synodów   /277

Indeks autorów i dzieł starożytnych cytowanych  /278