W samo serce

Upalny wrześniowy dzień 2011 roku: Restauracja w En Kerem, u wrót Jerozolimy: Felix je powoli. Z niedoścignioną pieczołowitością usuwa ości pstrąga, jedna po drugiej, oskrobuje je nożem, następnie śledzonym przez oczy wszystkich zebranych ruchem przesuwa kawałek ryby w stronę kupki ryżu, by unieść do ust widelec z nałożonym jedzeniem. Nasze talerze są już od dawna puste, espresso wypite, stojący na zewnątrz palacze są już po trzecim papierosie, kierowca wycofał się do autobusu i odchyliwszy do tyłu oparcie fotela zrezygnowany usiłuje uciąć sobie poobiednią drzemkę. Nawet muchy dopadło zmęczenie, nieruchomo siedzą na ścianie restauracji, choć talerz Felixa wciąż jest w połowie pełny. Nikt nie ponagla, wszyscy z uśmiechem i czułością obserwują Felixa. Wiecie przecież, na talerzu nic nie ma prawa zostać, mówi Felix. Wszyscy kiwają potakująco głowami: Nic nie ma prawa zostać. Jakie mieliście talerze? pyta Noah. I teraz każdy zaczyna opowiadać o swoim talerzu: większość miała blaszane, niektórzy drewniane, zaś Kazikowi przypomina się Alex, berliński Żyd z jego baraku, któremu ktoś ukradł łyżkę, choć była bardzo dobrze ukryta. Jak pies, mówił Alex, pochylony nad talerzem, z którego siorbał cienką zupę. Jak pies. Wszyscy kiwają głowami, a Felix je. Kierowca chrapie w autobusie.

"Dlaczego książka Christophera Heubnera W samo serce przemawia do mnie jako do ocaleńca? Bo on się nie rozczula na d takimi jak ja, bo nie próbuje demonstrować współczucia. On takich jak ja nie pyta: jak żyłeś w Auschwitzu, ale: jak sobie dałeś radę po Auschwitzu? Jak wchodziłeś w "normalność"? A że tacy jak ja nie mogą całkowicie uwolnić się od traumy - to już jst ein Kapitel fuer sich. Heubner jako pisarz, jako poeta nie może tego nie dostrzegać.
Dziękuję Ci za to, Krzysztofie."
Marian Turski

Christoph Heubner – niemiecki pisarz, związany z instytucją Międzynarodowego Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu. Brał udział w tworzeniu tej instytucji od 1980 roku. Od początku istnienia Fundacji na Rzecz MDSM, czyli od 1995 , był członkiem Zarządu, pełniąc funkcję przewodniczącego lub wiceprzewodniczącego. Ogromne zaangażowanie w dzieło upamiętniania Ofiar zbrodni nazistowskich oraz polsko-niemieckiego pojednania towarzyszyło mu w całym dorosłym życiu. Po szkole średniej odmówił służby wojskowej, wybierając w zamian służbę pokojową w przytułku dla bezdomnych, później nadzorował pierwsze grupy w ramach Akcji w Miejscu Pamięci obozu koncentracyjnego w Stutthof. W uznaniu wybitnych zasług dla procesu polsko-niemieckiego pojednania otrzymał szereg najwyższych odznaczeń w Polsce i w Niemczech.