Irak Piekło w raju Wyd 2021

Książka Pawła Smoleńskiego jest znakomitym przykładem reportażu literackiego i zajmuje godne miejsce w tradycji tego nurtu ostatniego półwiecza, obok takich autorów jak Pruszyński i Wańkowicz. Jest dziełem rozgrywającym się — jak każda dobra literatura — na różnych planach. Przede wszystkim jest reportażem o Iraku, ale autor nie zatrzymuje się na komentowaniu doraźnych wydarzeń i komunikatów z linii frontu. Stawia sobie zadanie dużo bardziej ambitne — chce zrozumieć społeczeństwo muzułmańskie, jego kulturę, tradycję i sposób myślenia. Obiera drogę, którą reporterzy podążają od czasów Herodota — rozmowy z ludźmi i relacjonowania ich opowieści.
Ryszard Kapuściński

Okrucieństwo dyktatury, nędza wolności, arogancja najeźdźców… Wszystko to i o wiele więcej zobaczymy w dramatycznych opowieściach Irakijczyków, które powierzyli Pawłowi Smoleńskiemu. Nie jest to książka wpisująca się w spór o słuszność lub niesłuszność interwencji wojskowej w Iraku. To rzecz o losie kraju i ludzi, po których przejeżdżały walce Historii. Wreszcie z dala od zgiełku telewizyjnych fajerwerków i wojennej propagandy możemy wsłuchać się w głosy Irakijczyków. Są różne, bardzo różne. I nic tu nie jest proste ani oczywiste, zwłaszcza dla nas, ludzi z innego świata. Posłuchajmy tych głosów. Koniecznie.
Artur Domosławski

Smoleński nie występuje tylko w roli kronikarza, lecz komentatora wydarzeń i relacji nieraz ze sobą sprzecznych. Ta książka jest dziełem wstrząsającym w swojej wymowie. Dzięki Smoleńskiemu odkryjemy, co myślą dziś wahabici, oficerowie wywiadu i bezpieki Saddama, i jak działają niektóre stowarzyszenia mistyczne.
Hatif Janabi

Nigdy nie byłem w Bagdadzie. Wiem jednak — po przeczytaniu książki Pawła Smoleńskiego — że uczynię wszystko, by tam pojechać. By poznać to niezwykłe — w swym micie i w swym nieszczęściu — miasto kalifów i dyktatorów, miasto buntowników i ludzi przetrąconych, miasto, które zmaga się ze swoim losem.
Irak jest wielkim i ciężkim doświadczeniem naszego czasu. Udział Polski i Polaków w misji stabilizacyjnej to często przedmiot krytyki. Byłem innego zdania. Uważałem, że wsparcie akcji militarnej przeciwko reżimowi, który terroryzował, torturował i zabijał Irakijczyków, to wojna sprawiedliwa. Ale można wygrać wojnę i przegrać pokój.
Pasjonująca książka Pawła Smoleńskiego utwierdziła mnie w tym przekonaniu.
Tłumaczy, jak bardzo skomplikowany jest dzisiejszy Irak. Co najważniejsze jednak: cała europejska i amerykańska, a także polska debata na temat Iraku odbywa się praktycznie bez udziału samych Irakijczyków. Z kart książki przemawiają właśnie Irakijczycy. Warto ich wysłuchać.
Adam Michnik


Paweł Smoleński (ur. 1959) — reporter, publicysta, od 1989 roku dziennikarz „Gazety Wyborczej”, wcześniej współpracownik pism drugiego obiegu. Autor książek Pokolenie kryzysu, „Gazeta Wyborcza” — lustro demokracji, Salon patriotów, Pochówek dla rezuna, Irak. Piekło w raju, Izrael już nie frunie, Bedzies wisioł za cosik. Godki podhalańskie (wraz z Bartłomiejem Kurasiem), Balagan. Alfabet izraelski, Oczy zasypane piaskiem, Szcze ne wmerła i nie umrze (wywiad rzeka z Jurijem Andruchowyczem), Zielone migdały, czyli po co światu Kurdowie, Wieje szarkijja. Beduini z pustyni Negew, Krzyżyk niespodziany. Czas Goralenvolk (wraz z Bartłomiejem Kurasiem), Syrop z piołunu. Wygnani w akcji „Wisła”, Królowe Mogadiszu, Wnuki Jozuego oraz Czerwony śnieg na Etnie (wraz z Jarosławem Mikołajewskim). Za Izrael już nie frunie otrzymał w 2006 roku Nagrodę im. Beaty Pawlak. Za Syrop z piołunu był w 2018 roku nominowany do Nagrody Historycznej im. Kazimierza Moczarskiego. Jest także laureatem Nagrody im. Kurta Schorka oraz Nagrody Pojednania Polsko-Ukraińskiego. Mieszka w Warszawie.