Pamiętnik Sztuk Pięknych 11/2016

Zastanawiając się dzisiaj nad specyfiką artystycznej sceny Ziem Zachodnich i Północnych, oczekujemy wiedzy nie powielającej ustaleń z okresu PRL-u, a zatem szukającej nie tyle dowodów na bezszwowe scalenie tzw. Ziem Odzyskanych, co raczej drobnych różnic. Czy faktycznie skutkiem braku zakorzenienia mieszkańców stała się chęć podejmowania pionierskich wyzwań oraz niefrasobliwa efemeryczność artystycznych działań w nieoswojonych przestrzeniach? Czy większe zrozumienie dla nowości zaowocowało fenomenem nowych mediów i otwarciem na inność? Czy rzeczywiście nie kultywowano tu postszlacheckiej tożsamości inteligencji z centralnej Polski, z etosem powstańczym i towarzyszącą mu sakralizacją cierpienia? W rezultacie, czy można wręcz mówić o uformowaniu się tutaj swoistej wrażliwości na inne kultury? A może w dużej mierze zaprzepaściliśmy dorobek tych miast i miasteczek zachodnich i północnych rubieży kraju, które tożsamość mieszkańców budowały m.in. na etosie modernizacji i sztuce nowoczesnej? Poszukujemy wiedzy nie wpisującej się jedynie w dzisiejszą świadomość tego, jak potoczyła się historia. Czytelnik zetknie się zatem tutaj niekoniecznie jedynie z oczywistymi nazwiskami i przedsięwzięciami, gdyż – mamy nadzieję – lektura zachęca raczej do wyartykułowania nowej wiedzy i do poszukiwania subtelnej specyfiki tego, co znajome jedynie pozornie.