Portal internetowy – źródło wiedzy czy błędu? O mediach wczoraj, dziś i jutro

„Media kłamią”, „Nie oglądam, nie czytam, nie słucham – nie interesuje mnie to”, „Musi tak być, bo inaczej by nie pisali”, „Też mnie to zdziwiło, ale mówili...” – o mediach naprawdę można wiele powiedzieć. Uczą, informują, bawią, ale też ogłupiają, dezinformują i żenują. Tak, to wszystko o nich.
Gdy rozmaici siewcy chaosu dezinformację i fake newsy nazywają wolnością słowa, prawdziwe media są wyjątkowo potrzebne. Prawdziwe, czyli jakie? Nie inaczej: mówiące prawdę, a przynajmniej jej szukające. Tworzące jednocześnie rzetelne, interesujące i angażujące odbiorcę treści. Czy takie istnieją?
Portale internetowe każdego dnia czyta bardzo wielu Polaków. Media te nierzadko wpływają na sposób postrzegania świata przez czytelników bądź ugruntowują ich tok rozumowania. Czasem prowadzą na ścieżkę faktów i uczciwych interpretacji, innym razem zaś – wyłącznie na manowce.
Co wspólnego mają np. wyrok Trybunału Konstytucyjnego ws. aborcji, muzułmańscy uchodźcy, wakacyjne „paragony grozy” i reportaż z plaży nudystów? Bardzo wiele! Sebastian Surendra, analizując olbrzymi zbiór danych (6000 artykułów publikowanych w ostatniej dekadzie na kilkunastu portalach), pokazuje mechanizmy medialne, porównuje narracje, weryfikuje poprawność językową, jak i logiczną. Przygląda się dokonującej się na naszych oczach (r)ewolucji mediów – temu, co jest dla nich szansą, a co zagrożeniem – stawiając na pierwszym miejscu dobro użytkownika mediów.
Autor tej popularnonaukowej książki czasem pisze bezkompromisowo (bo pewne wartości są nienegocjowalne), niekiedy ironicznie (bo bywa tak, że pewien dystans do rzeczywistości i tekstu jest zdrowy oraz potrzebny), zawsze – merytorycznie, szczerze i zrozumiałym dla wszystkich językiem.

Odpowiedź na wagę złota
W książce przedstawiam Ci wyniki swoich badań, odwołuję się do ustaleń innych naukowców, sięgam po opinie czytelników portali. Głosu kogo nie może w naszej rozmowie zabraknąć? Tak, oczywiście – środowiska medialnego. Posłuchamy (możemy też czytać) – w pierwszej i w trzeciej części – opinii wielu dziennikarzy oraz osób będących wewnątrz mediów na temat uwarunkowań środowiska medialnego – teraz i w przyszłości. Jako że „mądrego […] przyjemnie posłuchać”, to w czwartej części poznasz czwórkę fantastycznych ludzi, którzy mają ogromną, praktyczną wiedzę o mediach. Cały czas w nich funkcjonują lub robili to przez lata. Podzielą się z nami swoimi przemyśleniami i doświadczeniami.

„Krew, pot i łzy”?
Ponad 10 lat badań, ponad 6000 zweryfikowanych artykułów z 15 portali (nie licząc tych, po które sięgam, odwołując się do pewnych faktów i interpretacji). Bez tego nie byłoby tej książki. Czy czegoś żałuję? Absolutnie nie, choć szczerze:= żadne badanie naukowe nie jest usłane różami. Materiał bywa niewdzięczny – czytanie kolejnego tekstu, w którym jawnie i bezprzykładnie lżeni są ludzie, w którym ktoś inaczej myślącym odmawia prawa do wypowiedzi, w którym ktoś kpi z ustaleń i osiągnięć nauki oraz ze zdrowego rozsądku, nie stanowi czystej przyjemności. Ale taka jest natura badania naukowego – nie wybieramy tylko tego, co dobre dla naszego samopoczucia.
Mam nadzieję, że Twoje po lekturze Portalu… będzie lepsze, że ta książka coś Ci da. Jako się rzekło: książki naukowej czy popularnonaukowej nie ma bez badań. Żadnego tekstu nie ma bez czytelników. Zapraszam Cię do lektury. Chętnie poznam Twoje wrażenia – napisz do mnie na mail: sebastian.surendra@dobrakorekta.pl albo znajdź mnie na LinkedInie. Wszystkiego dobrego w życiu i przyjemnej lektury teraz!

Wstęp . 11
Część 1. Jeden temat – wiele narracji. Przegląd treści
1. „Piekło kobiet” czy „Tak dla życia”? O wyroku Trybunału Konstytucyjnego ws. aborcji . 21
2. „Eksperyment ideologiczny”? Transfobia czy strategia wyborcza? Korekta płci w debacie politycznej . 43
3. „Antyislamska histeria” czy „Będzie islam, będą gwałty”? O muzułmańskich uchodźcach w Europie . 59
4. Agresywna nacjonalistka czy wrażliwa młoda kobieta? Ułaskawienie Mariki . 81
5. „Paragony grozy”, czyli droga(?) Polska? . 99
6. „Jak co roku w Chałupach, gdy zaczyna się upał…” – o letnich reportażach . 115
7. „Opowiem Ci bajkę…” – Krzysztof Stanowski śladami Natalii Janoszek 133
8. Królowa życia czy Kobieta mafii 2? Nie wszystko złoto, co się świeci, czyli medialne twarze Dagmary Kaźmierskiej . 151
9. „To już popkultura, nie recydywa”. O tatuażu . 167
10. „Ciarki żenady, przewracanie oczami i notoryczne wzdychanie z bezsilności” – o recenzjach filmowych . 183
Część 2. Jedno zdanie – wiele błędów. O poprawności językowej
1. Czy ten błąd brzmi znajomo? Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
2. Małą, wielką? Razem, osobno? O błędach ortograficznych . . . . . . . . . 205
3. Moc znaku, czyli o błędach interpunkcyjnych . 227
4. Wygląd czasem ma znaczenie, czyli o graficznej postaci cudzysłowu i łącznika . 243
5. „Każdy wij ma dwa kolce”, czyli co kłuje w oczy w literówkach? . 247
6. „Nic się nie stało” czy „To jest dramat”? Podsumowanie . . . . . . . . . . . 261
Część 3. „Ciemność! Widzę ciemność!” czy Niepokonani? Kondycja mediów
1. Sprawdzona informacja albo dezinformacyjna nicość . . . . . . . . . . . . . 265
2. Od dziennikarza do „inżyniera promptu AI”? O zmianach na rynku
medialnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273
3. „Gdzie jesteś? Dokąd zmierzasz?”. Podsumowanie krajobrazu medialnego
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
Część 4. Rozmowy o lepszych mediach
1. Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 297
2. „Lubię słuchać ludzi” – rozmowa z Joanną Lewandowską . . . . . . . . . 299
3. „To zawsze jest nasz wybór” – rozmowa z Sergiuszem Ryczelem . . . . 305
4. „Zasłużyć na bycie dziennikarzem” – rozmowa z Tatianą Slowi . . . . 311
5. „Dziennikarz to zawsze brzmi dumnie!” – rozmowa z Beatą Anną
Święcicką . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 319