Pisma zebrane Tom 1. Rousseau. Literatura. Platon

Artyści, którzy dali się przekonać do miłosnego projektu autorstwa Rousseau – a przyznawał on wysoką pozycję ich geniuszowi – byli w XIX wieku prawdziwymi psychologami. Uważnie i wnikliwie przyglądali się wszelkim przejawom miłości i zaprezentowali jej bogaty w szczegóły obraz, który zarówno przekazał publiczności wiedzę na temat wzniosłości, jak i ją oczarował. Gdy Nietzsche powiedział, że psychologów można dzisiaj spotkać wyłącznie we Francji, miał na myśli pisarzy pokroju Stendhala, a nie jakiegoś profesora pracującego w laboratorium. Dla historii seksualności współczesnego człowieka rozstrzygające było wyparcie powieściopisarzy z obszaru psychologii przez naukowców, w szczególności przez Freuda. Było to zwycięstwo twierdzenia, że współczesne nauki przyrodnicze są jedyną formą wiedzy.