Przysięga wierności

I jeżeli dotąd Agnonowi w jego pisaniu towarzyszyły pokolenia rabinów i mędrców, w Przysiędze wierności dołączył do nich jeden mędrzec nowy: Sigmund Freud.

FRAGMENT

„Po studiach ukończonych z tytułem doktora Jakob Rechnitz dołączył do grupy podróżnych jadących do Kraju Izraela. Zobaczywszy, że Kraj jest piękny, a jego mieszkańcy żyją cicho i spokojnie, powiedział sobie: gdybym znalazł jakąś pracę, może bym tu zamieszkał. Jafa podbiła jego serce tym mocniej, że leży nad morzem, a pasją Rechnitza była flora morska. Zdarzyło się, że odwiedził szkołę, w której brakowało nauczyciela łaciny i niemieckiego. Spodobał się dyrekcji i zaproponowano mu pracę, a on ją przyjął.

Rechnitz był z wykształcenia botanikiem, specjalistą od nauk przyrodniczych, ale miejsce nauczyciela przyrody było zajęte, a łaciny i niemieckiego – wolne, wobec tego przydzielono mu łacinę i niemiecki. Tak czasem bywa, że posada znajduje człowieka, a nie człowiek posadę. Trzeba jednak powiedzieć, że Rechnitz nadawał się na to stanowisko.

A więc został nauczycielem i obowiązki wypełniał sumiennie. Wybierał odpowiednie książki, nie przeciążał uczniów nudnym materiałem, nie był surowy i nie wywyższał się ponad innych nauczycieli, z których większość była samoukami. Uczniowie go lubili, koledzy przyjęli dobrze. Uczniowie, bo zachowywał się wobec nich jak kolega, a nauczyciele – ponieważ pozwalał, żeby traktowali go jak kolegę. Wysoka sylwetka, pełny głos, dobre wychowanie i brązowe oczy, którymi patrzył na wszystkich z czułością, zjednały mu sympatię ludzi. Nie minął miesiąc czy dwa, a już miał w mieście dobrą opinię. Nie minął miesiąc czy dwa, a już podejmowali go w swoich domach ojcowie dziewcząt, które poznały go, zanim oni go poznali”.

O AUTORZE

Szmuel Josef Agnon, urodzony w 1888 w Buczaczu, zmarły w 1970 roku w Jerozolimie, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1966 roku, jeden z ojców założycieli literatury izraelskiej, mistrz Amosa Oza i Cruji Szalew.

W kilku powieściach oraz kilkuset nowelach i opowiadaniach opisywał świat żydowskiej Galicji i życie w Ziemi Izraela. Świadek, kronikarz i krytyczny obserwator epoki tworzenia się izraelskiej państwowości oraz gwałtownych przemian społecznych pierwszej połowy XX wieku. Jego pisarstwo, głęboko zakorzenione w tradycji, zmaga się z wyzwaniami świeckiej nowoczesności.