Polacy nic się nie stało! Polemiki z Zagładą w tle

„Miliony Polaków ratowały Żydów podczas okupacji”; „tylko w Polsce była kara śmierci za udzielanie pomocy Żydom”, „Podziemie pomagało żydowskim powstańcom”, „Mamy najwięcej drzewek w Jad Waszem”, „Polska zawsze była ojczyzną tolerancji”, „polskie społeczeństwo zdało podczas wojny na początek egzamin z moralności” – to tylko kilka cytatów wyjętych z okolicznościowych przemówień polskich polityków. Ton tryumfalizmu i samozadowolenia, jaki przebrzmiewa w oficjalnej polskiej narracji o czasach Zagłady jest czymś niezwykle smutnym a zarazem godnym zadumy i refleksji. Tożsamość historyczna Polaków budowana jest dziś w oparciu o szereg mitów, z których najbardziej nośne wiążą się z dziejami II wojny światowej. W obronie tych bajek polskie państwo nie waha się sięgnąć po różne środki prawne i dyplomatyczne. Na teren walki ideologicznej o historię oddelegowano setki urzędników zatrudnionych w IPN, Instytucie Pileckiego, w MSZ oraz w dotowanych bezpośrednio z budżetu państwa instytucjach pozarządowych. Do tych mitów i bajek należą opowieści o tym jak Polacy w czasie Zagłady nieśli – indywidualnie i w sposób zorganizowany – masowo pomoc ginącym Żydom. Obrona oparta na historycznych fałszach i półprawdach legend z roku na rok przybiera na sile. Książka Jan Grabowskiego, będąca zbiorem pism polemicznych i wywiadów z ostatnich dziesięciu lat naświetla bezprecedensową w skali europejskiej – ingerencję polskiego państwa w proces powstania, kształtowania, a potem wypaczania polskiej świadomości historycznej.

Jan Grabowski (ur. 1962) – profesor historii na uniwersytecie w Ottawie oraz gościnny wykładowca uniwersytetów we Francji, Izraelu, Polsce oraz Stanach Zjednoczonych. Autor licznych książek i artykułów wydanych po angielsku, francusku, niemiecku, hebrajsku i polsku, dotyczących losów polskich Żydów w czasie Zagłady. W 2014 roku jego Hunt for the Jews : Betrayal and Murder in German – Occupied Poland otrzymało międzynarodową nagrodę dla najlepszej książki dotyczącej badań nad Holokaustem przyznawaną przez Yad Vashem w Jerozolimie.