Metoda Segala. O wspólnotowym budownictwie mieszkaniowym

Architektura albo rewolucja pisał Le Corbusier – papież modernizmu. Oczywiście architekci mają takie same możliwości zapobiegania co i wszczynania rewolucji: niewielkie. Mogą natomiast (lecz bardzo rzadko) projektować budynki i cały proces budowy tak, by uświadamiać, że możliwe są inne sposoby projektowania, budowania i mieszkania: bardziej egalitarne i bardziej emancypacyjne. Reszta należy do mieszkańców.

Być może najciekawszą spośród takich partycypacyjnych metod budowy, związaną z tworzeniem niewielkich osiedli domów jednorodzinnych, szeregowych i małych budynków wielorodzinnych, przedstawił w latach 70. XX wieku w Anglii Walter Segal. Metoda Segala*, którą opisuje ta książka, jest sposobem uspołecznionego projektowania i budowy domów, który procesy te traktuje w sposób kompleksowy. Jej główną zasadą jest uproszczenie konstrukcji i technologii budowy budynku tak, by niedoświadczeni budowniczowie – przyszli mieszkańcy – mogli niskim kosztem sami zbudować domy zgodne z indywidualnymi potrzebami i możliwościami.

Znajomość takich metod jest dla nas ważna dziś, w Polsce, ponieważ proponuje alternatywne metody zwiększania zasobów mieszkań dostępnych – najrzadszych i jednocześnie najpotrzebniejszych. Znajomość tej metody jest dla nas ważna także dlatego, że możliwa jest ona do zastosowania tu i teraz, co niniejsza publikacja próbuje udowodnić.

Mateusz Gierszon - doktor nauk technicznych, Ukończył Architekturę i Urbanistykę na Politechnice Krakowskiej, współwłaściciel biura projektowego EMA studio. Interesuje się szeroko rozumianą ekologią w architekturze, zarówno w sensie ochrony zasobów i minimalizacji negatywnych wpływów budynku na otoczenie jak i ekologii społecznej. Interesuje się partycypacją, samopomocą i rozwojem lokalnych społeczności dzięki procesowi budowy, z tych powodów fascynują go technologie low-tech.