Gen wolności

W tomie Gen wolności zostały przypomniane programy polityczne organizacji opozycyjnych działających w Polsce w latach 1975-1989. Publikacja ma charakter źródłowy, ponieważ jej autorami są autentyczni, znaczący przedstawiciele tych organizacji. Niniejsze wydawnictwo jest pokłosiem Pierwszego Ogólnopolskiego Zjazdu Formacji Niepodległościowych, który odbył się w Warszawie 23 lutego 2019 roku.

Pojawienie się w Polsce już w latach 70. ubiegłego wieku opozycji politycznej w postaci zorganizowanych struktur, dysponujących podziemną prasą, było zjawiskiem wyjątkowym wśród państw tzw. demokracji socjalistycznej. Wraz z tym faktem stała się możliwa otwarta i wolna myśl polityczna, publikowana i popularyzowana poza komunistyczną cenzurą. Typowa postawa opozycji wyrażała się wtedy stosunkiem poszczególnych organizacji do PZPR. Tzw. lewica laicka była zwolenniczką reform, które miałyby zostać przeprowadzone przy współudziale grupy tzw. reformatorów w PZPR. Natomiast opozycja „niepodległościowa” stanowczo wykluczała możliwość takiej współpracy, myśląc o PZPR jako o partii Płatnych Zdrajców Pachołków Rosji.

Postawy te zapowiadały późniejszy głęboki podział wśród Polaków. Wywołały spór, który przeniósł się w dzisiejsze czasy i przybrał postać sporu pomiędzy projektami Polski liberalnej a Polski solidarnej.

Dzisiaj, gdy nie grozi nam już bezpośrednio dyktatura komunizmu, naszym obowiązkiem jest ocalenie pamięci o debacie politycznej z lat 1975-1989, nie tylko ze względu na jej bezkompromisową, odważną, duchową elegancję i przejrzystość, ale także na jej powagę i wysoki poziom intelektualny oraz ze względu na obowiązujące w niej kryteria politycznej dyskusji, np. na kryterium prawdy. Zasady te powinny być wzorem dla współczesnej debaty politycznej!