Przez dwa fronty

Wspomnienia Tadeusza Hołówki (1889–1931) wydane w 1931 r. w dwóch tomach: Przez dwa fronty oraz Przez kraj czerwonego caratu przedstawiają mało znany epizod działań polskich podejmowanych u schyłku I wojny światowej w celu stworzenia własnych sił zbrojnych. Na tym tle ich autor – znakomity publicysta i polityk, współtwórca idei prometejskiej, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego – przedstawia barwny obraz ogarniętych rewolucją i bolszewizmem ziem dzisiejszej Ukrainy i zachodniej Rosji. Jako emisariusz sprawy polskiej dotarł do Moskwy, gdzie rozmawiał z Trockim i Leninem. Niestety, wspomnienia Hołówki zostały tragicznie przerwane. W sierpniu 1931 r. został zamordowany przez ukraińskich zamachowców, terrorystów z OUN, nie kończąc II tomu wspomnień.