Sztuka wywiadu. Od teorii do praktyki

Monografia autorstwa Dominiki Narożnej,  stanowi kompleksowe opracowanie poświęcone jednemu z kluczowych gatunków dziennikarskich – wywiadowi. Publikacja łączy solidne podstawy teoretyczne z doświadczeniem praktycznym autorki, która przez lata realizowała i analizowała wywiady publikowane w przestrzeni medialnej. Książka obejmuje zarówno klasyfikacje i funkcje wywiadu w kontekście nauk o komunikowaniu, jak i szczegółowe omówienie etapów jego tworzenia – od przygotowania koncepcji, poprzez prowadzenie rozmowy, aż po publikację materiału. W pracy uwzględniono również aspekt komunikacji niewerbalnej oraz jej znaczenie w interpretacji wypowiedzi rozmówcy, co czyni opracowanie szczególnie aktualnym w kontekście współczesnych badań nad komunikacją. Część empiryczna publikacji bazuje na analizie wywiadów przeprowadzonych przez autorkę, zamieszczonych w formie materiałów uzupełniających poszczególne rozdziały. Podejście procesualne oraz odwołanie do realnych przykładów sprawiają, że książka może stanowić zarówno źródło akademickiej refleksji, jak i praktyczne narzędzie dydaktyczne. Publikacja adresowana jest do studentów dziennikarstwa i komunikacji społecznej, badaczy zajmujących się mediami i komunikowaniem, a także praktyków życia publicznego – dziennikarzy, redaktorów, twórców treści oraz wszystkich zainteresowanych sztuką prowadzenia pogłębionego dialogu.

W pracy Autorka podejmuje problematykę jednego z kluczowych gatunków dziennikarskich, jakim jest wywiad. Choć w pracach medioznawczych ta forma wypowiedzi dziennikarskiej była już niejednokrotnie przedmiotem rozważań naukowych i popularyzujących wiedzę, tym razem jednak umiejętność przeprowadzenia udanego wywiadu, za sprawą pracy Badaczki, została podniesiona do rangi dzieła sztuki.

Spojrzenie na wywiad dziennikarski jako formę porozumienia w procesie komunikacji, wymiany myśli, idei czy interakcji rozmówców –wszystkie te obszary stały się dla Dominiki Narożnej polem do eksploracji wywiadu, jako formy wyrazu artystycznego. (…) Badaczka w swojej rozprawie odnosi się kolejno do istoty tego gatunku, następnie omawia sztukę tworzenia wywiadu jako procesu oraz ukazuje aspekty newralgiczne w pracy nad tą formą wypowiedzi (dobór osób, umiejętność zadawania pytań i komunikacja niewerbalna), by finalnie przedstawić zagadnienia prawne związane z przeprowadzeniem wywiadu. Choć ten wątek Autorka postanawia ulokować w ostatnim rozdziale pracy, z pewnością jednak kwestie związane z prawami i obowiązkami dziennikarskimi w kontekście przeprowadzenia udanego wywiadu (autoryzacja i sprostowanie) są bardzo istotne, zwłaszcza dla początkujących adeptów omawianej dziedziny. Wartość merytoryczną recenzowanej monografii podnoszą liczne przykłady wywiadów z osobami, które inspirowały Autorkę zarówno w sferze naukowej, jak i artystycznej czy prywatnej.

Z recenzji dr hab. Aliny Balczyńskiej-Kosman, prof. UAM

Bardzo trafnym stwierdzeniem autorki jest określenie wywiadu jako sztuki prowadzenia rozmowy i sposobu wymiany myśli dwóch bohaterów, a nie jako formy przepytywania jednego z nich. (…) Oprócz zagadnień stricte wprowadzających do opisywanej problematyki, takich jak: wywiad jako gatunek dziennikarski, podziały wywiadu, etapy jego tworzenia, czy przygotowanie i przeprowadzenie samej rozmowy, Autorka skupia się również na jakże ważnym kryterium odnoszącym się do regulacji prawnych wywiadu.

Z recenzji dr. hab. Roberta Grochowskiego, prof. AKSiMlsko-tureckich