Zmieniająca się Unia Europejska. Wybrane aspekty polityczne i społeczno-gospodarcze

Unia Europejska zbudowana została na zgliszczach II wojny światowej. W tych niełatwych warunkach wielu europejskich przywódców zaczęło opowiadać się za tym, by państwa europejskie wzniosły się ponad dzielące je różnice i zapoczątkowały współpracę. Jednak wypracowanie wspólnej koncepcji integracji Europy i jej realizacja była i jest niezwykle trudnym przedsięwzięciem, czasami nawet wręcz niemożliwym. Konstrukcji strukturalno-politycznych podstaw Unii Europejskiej towarzyszyły różne koncepcje wynikające z odmiennie ukształtowanych przez tradycję wewnętrznych systemów politycznych państw europejskich. Europa jednoczyła się, kształtując właściwe instytucje, zmieniając i przystosowując do tych procesów gospodarkę, prawo, kulturę. Kolejne traktaty uporządkowały ją. Unia Europejska jest organizacją międzynarodową sui generis, odmienną, niż wszystkie inne, nie tylko w sensie swojej historii, ale struktury i zasad.
Na początku XXI wieku Unia Europejska, jak zauważył Claus Offe, znalazła się na rozdrożu – między czymś znacznie lepszym a czymś znacznie gorszym od status quo – innymi słowy wstrząsnął nią kryzys, który jest skumulowanym efektem działania rynków finansowych, zadłużenia publicznego, deficytu demokracji i integracji UE. Kryzys pokazał, że w poszczególnych państwach wspólnoty występują problemy wcześniej niespotykane. Kraje członkowskie zostały w różnym zakresie dotknięte jego skutkami.


Opis stanowi fragment Wstępu