Od społeczności lokalnej do mniejszości narodowej. Ludność polskiego pochodzenia w Mołdawii na początku XXI wieku

Niniejsza praca przedstawia ludność polskiego pochodzenia w Mołdawii, która przez miejscowe organizacje polonijne i różnych emisariuszy z Polski określana jest najczęściej jako Polacy, choć składa się ze wspólnot lokalnych identyfikujących się w różny sposób. Polską tożsamość prezentują moi rozmówcy z dużego miasta Bielce, prowincjonalnych Ryszkan i niewielkiej wioski – Styrcza. Dla porównania potomkowie polskich osadników z kilku podbieleckich wsi określają się najczęściej w kategoriach religijnych – jako katolicy lub prawosławni, a dopiero w dalszej kolejności odwołują do swojej narodowości – ukraińskiej (większość przypadków) lub polskiej (nieliczne osoby). Ostatnią społecznością lokalną polskiego pochodzenia opisaną w pracy są prawosławni Ukraińcy z Nowych Druitorów. Mimo, że wymienione tutaj grupy w dużej mierze wywodzą swoje pochodzenie od osadników, którzy na przełomie XIX i XX wieku przybyli z Podola do Besarabii, ich afiliacje etniczne są różne. Korzystając z rozmaitych źródeł podejmuję się próby opisania ludności polskiego pochodzenia w Mołdawii w kategoriach etniczno-narodowych, a także krytycznej analizy czynników, które mogły mieć największy wpływ na jej obecne identyfikacje narodowe.

Jarosław Derlicki – doktor etnologii, adiunkt w Instytucie Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W kręgu jego zainteresowań znajdują się takie zagadnienia jak etniczność, nacjonalizm, lokalność, pogranicza kulturowe, mniejszości etniczne, polskość na Wschodzie, ludy tubylcze oraz inne fenomeny kulturowe. Swoje badania prowadził w krajach post-radzieckich, przede wszystkim w Mołdawii, Ukrainie i Jakucji.