Suplement

Leszek Engelking (ur. 2 lutego 1955 roku w Bytomiu) – poeta, nowelista, tłumacz, literaturoznawca i krytyk literacki. Dzieciństwo spędził na Górnym Śląsku. Od 1970 mieszka w Brwinowie pod Warszawą. Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Polskiego PEN Clubu, Societé Européenne de Culture, Polsko-Czeskiego Towarzystwa Naukowego i Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Ukończył (1979) filologię polską (specjalizacja filmoznawcza) na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1984–95 pracował jako redaktor w miesięczniku „Literatura na Świecie”. W latach 1997–98 wykładał historię literatury czeskiej oraz historię filmu czeskiego i słowackiego na Uniwersytecie Warszawskim. W roku akademickim 1997/98 prowadził gościnnie wykłady z historii dwudziestowiecznej literatury polskiej na Uniwersytecie Františka Palackiego w Ołomuńcu (Czechy). W 1998 został doktorantem Uniwersytetu Łódzkiego, w 2002 obronił dysertację doktorską, w 2013 uzyskał stopień doktora habilitowanego. Jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Instytycie Kultury Współczesnej Uniwersytetu Łódzkiego.

Wydał zbiory wierszy: Autobus do hotelu Cytera (Warszawa 1979), Haiku własne i cudze (Kraków 1991), Mistrzyni kaligrafii i inne wiersze (Kraków 1994), Dom piąty (Kraków 1997), Muzeum dzieciństwa (Poznań 2011) i Komu kibicują umarli? (Poznań, 2013) oraz tom wierszy wybranych i nowych I inne wiersze (Kraków 2000). Ukazały się też wybory jego wierszy w przekładzie na język ukraiński (Wid cioho ne wmyrajut‘..., Lwów 1997, edycja dwujęzyczna) i w tłumaczeniach na czeski (A jiné básně a jiné básně, Ołomuniec 1998), słowacki (Zanechala si otlačky prstov na mojej koži, Bratysława 2005) i hiszpański (Museo de la infancia, Saragossa 2010, edycja dwujęzyczna) oraz dwa arkusze poetyckie w języku angielskim (Your Train the Local, Reading, Pa 2001; Paulina’s House, Reading, Pa 2002). Wydał też prozatorski tom Szczęście i inne prozy (Warszawa 2007). Jego poezje tłumaczone były również na język białoruski, chiński, francuski, górnołużycki, japoński, litewski, niemiecki, rosyjski, serbski i słoweński, opowiadania – na angielski, czeski i słowacki.

Ponadto wydał popularne monografie Vladimir Nabokov (Warszawa 1989) i Vladimir Nabokov. Podivuhodný podvodník (Ołomuniec 1997, w języku czeskim), tom studiów Surrealizm, underground, postmodernizm. Szkice o literaturze czeskiej (Łódź 2001), obszerną pracę historycznoliteracką Codzienność i mit. Poetyka, programy i historia Grupy 42 w kontekstach dwudziestowiecznej awangardy i postawangardy (Łódź 2005), rozprawę Chwyt metafizyczny, Vladimir Nabokov – estetyka z sankcją wyższej rzeczywistości (Łódź 2011, właśc. 2012) i monograficzny tom studiów Nowe mity. Twórczość Jáchyma Topola (Łódź 2016).

Ogłosił antologię poezji brytyjskiej i amerykańskiej Wyspy na jeziorze (Kraków 1988), antologię wierszy twórców słowackich (Oleg Pastier, Karol Chmel i Ivan Kolenič) Oko za ząb. Trzej współcześni poeci słowaccy (Sejny 2006), obszerną antologię poezji czeskiej Maść przeciw poezji (Wrocław 2008) i przygotowaną wraz z Andrzejem Szubą antologię anglo-amerykańskiego imagizmu Obraz i wir (Warszawa 2016). W jego tłumaczeniu ukazały się książki Vladimira Nabokova: powieści Zaproszenie na egzekucję (Warszawa 1990), Rozpacz (Gdańsk 1993), Król, dama, walet (Gdańsk 1994), Ada albo Żar (Warszawa 2009), Oryginał Laury (Warszawa 2010), tom opowiadań Feralna trzynastka (Gdańsk 1995, razem z E. Siemaszkiewicz), dwa tomy opowiadań zebranych (razem z M. Kłobukowskim, Warszawa 2007, 2009) i książkowy esej Nikołaj Gogol (Warszawa 2012). Ogłosił też przekłady powieści M. Agiejewa Romans z kokainą (Warszawa 1997), Danieli Hodrovej Pod dwiema postaciami (Łódź 2001) oraz Jáchyma Topola Siostra (Warszawa 2002), Nocna praca (Warszawa 2004), Strefa cyrkowa (Warszawa 2008) i Warsztat diabła (Warszawa 2013), jak również tłumaczenie „próby kroniki” Topola Supermarket bohaterów radzieckich (Wołowiec 2005) i jego dramatu Droga do Bugulmy (Wołowiec 2006). Opublikował przekład tomu wierszy, tomu opowiadań i powieści Michala Ajvaza Morderstwo w hotelu Intercontinental. Powrót starego warana. Inne miasto (Sejny 2005), a także jego powieści Podróż na Południe (Wrocław 2016), tłumaczenie pracy Nickie Roberts Dziwki w historii. Prostytucja w społeczeństwie zachodnim (Warszawa 1997), przekład tomów esejów Miroslava Holuba Kłopoty na statku kosmicznym (Izabelin 1998, razem z H. Postułą) i Ezry Pounda Duch romański (Warszawa 1999), wyboru publicystyki Mileny Jesenskiej Ponad nasze siły (Wołowiec 2003), wyboru drobnych form prozatorskich Ladislava Klímy Jak będzie po śmierci i inne opowiadania (Gdańsk 2004), tomów wierszy Christophera Reida Katerina Brac (Kraków 2001, razem z J. Jarniewiczem), Charlesa Bukowskiego (Miłość to piekielny pies, Warszawa 2003) i Jiříego Stańka (Małe modlitwy [za Jiříego Ortena], Łódź 2007) oraz wybory poezji Ezry Pounda (Poezje wybrane, Warszawa 1989; Wiersze, poematy i Pieśni, Wrocław 2012), Nikołaja Gumilowa (Tramwaj zbłąkany i inne wiersze, Kraków 1990), Petra Mikeša (Dom jest tam, Kraków 1991), Ivana Wernischa (Cmentarz objazdowy, Kraków 1991; Pchli teatrzyk, t. I, Łódź 2003, t. II, Łódź 2007), Ivana Blatnego (Szkoła specjalna, Kraków 1993), Agnety Pleijel (Anioły ze snu, Kraków 1995), Oldřicha Wenzla (Słyszę kroki ementalera, Bydgoszcz 1996), Miroslava Holuba (Wiersze, Izabelin 1996, razem z M. Grześczakiem), Richarda Caddela (Mały atlas klimatyczny duszy, Kraków 1996), Václava Buriana (Czas szuflad, Kraków 1997), Egona Bondy’ego (Dzisiaj wypiłem dużo piw, Kraków 1997) i Jiříego Kolářa (Sposób użycia i inne wiersze, Wrocław 2010). Przełożył również (razem z A. Kuzborską) tom poezji Gerardo Beltrána (A la velocidad de la luz / Z prędkością światła, Warszawa 2013). Ponadto jest współtłumaczem m.in. wyborów poezji Jaroslava Seiferta, Hviezdoslava, Abla Murcii, Davida Carriona, Andreja Chadanowicza, Wiaczesława Iwanowa i Maksimiliana Wołoszyna, wyboru z Pieśni Ezry Pounda, wyborów wierszy i dramatów Williama Butlera Yeatsa oraz Rozmów z Tomášem Garriguiem Masarykiem Karla Čapka.

W 1989 otrzymał nagrodę translatorską miesięcznika „Literatura na Świecie” w kategorii książkowego debiutu translatorskiego (za przekład Poezji wybranych Ezry Pounda), w 2000 nagrodę Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich za najlepszy przekład w dziedzinie eseistyki w roku 1999 (za tłumaczenie Ducha romańskiego Pounda), w 2003 czeską nagrodę Premia Bohemica (za dorobek translatorski i popularyzowanie literatury czeskiej za granicą) oraz nagrodę „Literatury na Świecie” w kategorii przekładu prozy (za tłumaczenie Siostry Jáchyma Topola), w 2009 dostał tę samą nagrodę w kategorii poezji (za antologię przekładów wierszy siedemnaściorga poetów czeskich Maść przeciw poezji i dwutomowy wybór utworów poetyckich Ivana Wernischa). W 2010 został laureatem nagrody translatorskiej polskiego PEN Clubu. Tom Muzeum dzieciństwa nominowany był w 2012 do Warszawskiej Nagrody Literackiej w dziedzinie poezji i do Orfeusza – Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego.

W najbliższym czasie ukażą się w jego tłumaczeniu wybory poezji Federica Garcii Lorki i esejów Williama Butlera Yeatsa. Wyjdzie też kolejny wybór wierszy w przekładzie na czeski: Muzeum dětství a jiné básně.