Połatane cienie

Tytuł najnowszego zbioru wierszy Brahy Rosenfeld może intrygować. Dlaczego „połatane” cienie? — mógłby ktoś spytać. Najpierw jednak spróbujmy rozszyfrować „cienie”. To cień bowiem wydaje się słowem kluczem omawianego tomiku, spowija całą przestrzeń liryczną, wnika pomiędzy słowa, unosi się niczym mgła nad ewokowanymi zdarzeniami. Cień w rzeczonej książce ma też, jak sądzę, kilka znaczeń, odsyła do różnych poziomów doświadczenia opowiadanego przez liryczną bohaterkę zbioru. Doświadczenie egzystencjalne lirycznego „ja” pomnożone jest w całym tomie o losy poprzedniego pokolenia, o przeżycia generacji wojennej, które — mimo upływu lat — dalej trwają i nadal kształtują świadomość, określają sposób bycia w świecie, naznaczają wrażliwość ciemnym cieniem… W pierwszym rzędzie zatem ów cień to cień Zagłady, to pamięć traumy, pamięć genetycznie zakodowana w umyśle mówiącego „ja”, tożsamego — lub przynajmniej bliskiego — postaci realnej autorki zbioru. Można jednak odnieść wrażenie, że tak naprawdę — bohaterki są w tym tomie dwie: córka — poetka i jej matka — malarka, kobieta ocalona z Holocaustu.

[…] mimo dominacji trudnych przeżyć, wspomnień i doświadczeń w opisywanych wierszach, ich bohaterka jawi się czytelnikowi jako ktoś niezwykle silny, ktoś nie tyle pogrążony w cieniach przeszłości, co raczej — wywołujący je po to, by móc iść dalej, by zachowując pamięć o przeszłości, przekraczać ją i podążać — wbrew wszystkiemu — ku życiu, ku przyszłości, ku nadziei. Dzięki tego rodzaju postawie lirycznego „ja” utwory z tomu Połatane cienie są gdzieś od środka, od wewnątrz, w tajemniczy sposób rozświetlone przedziwną siłą życia, siłą optymizmu i wiary w miłość. I ta właśnie oscylacja — rozpaczy i nadziei, pamięci o przeszłości i planów skierowanych ku przyszłości, śmierci i życia — nadaje całej książce szczególną moc. Płynie ona między innymi z „władzy pisania”, z wierszy o charakterze autotelicznym, w których poetka zdradza, jak rozumie tworzenie i czym jest dla niej ów dar przekładania życia na słowa, utrwalania przeżytego w artystycznej formie.