Zamiast ekshumacji

10 lipca 1941 roku w podlaskim Jedwabnem spłonęło w stodole co najmniej 300 żydowskich obywateli tego miasteczka. W 2000 roku ukazała się książka J.T. Grossa "Sąsiedzi", której tezę sprawczej roli miejscowych Polaków jednoznacznie potwierdziło śledztwo prokuratora IPN, Radosława Ignatiewa. Na prokuratorskie wnioski powołują się zwolennicy Grossa. Natomiast ich przeciwnicy nadal polemizują z "Sąsiadami", domagając się od IPN-u wznowienia ekshumacji i równocześnie ignorując przytoczone przez R. Ignatiewa świadectwa.

Niniejsza książka proponuje odmienne podejście do tego trudnego i skomplikowanego zagadnienia. Jej punkt wyjścia stanowi dogłębną analizę opublikowanych i powszechnie dostępnych, lecz dotychczas ignorowanych, wyników IPN-owskiego dochodzenia, uzupełnionych również opublikowanymi, ale przeoczonymi bądź pominiętymi świadectwami nie tylko na temat 10 lipca 1941 roku, ale całej zrealizowanej w kilkudniowych odstępach zbrodniczej serii mordów na żydowskiej ludności Wąsosza, Radziłowa i Jedwabnego, ze szczególnym podkreśleniem tego ostatniego. Wyciągnięte z analizy tych materiałów wnioski nie tylko wskazują na niemieckie sprawstwo i wykonawstwo tej potwornej zbrodni, ale również pozwalają wyjaśnić mechanizmy, które doprowadziły do upowszechniania powszechnie przyjętej wersji jedwabieńskiej tragedii.


Marek Kamiński - łomżyniak, absolwent Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Białymstoku. W 1980 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie w latach 1972–1992, na University of North Carolina, Harvard Medical School i University of Wisconisn prowadził badania z zakresu hematologii. Autor oryginalnego odkrycia w dziedzinie krzepnięcia krwi i książki Ostatnia tajemnica Marszałka Piłsudskiego (Bellona 2015). Prezes i współzałożyciel powstałej w 1998 roku amerykańskiej Fundacji na Rzecz Cmentarza Żydowskiego w Łomży. Mieszka na wsi w środkowym Wisconsin, klimatycznie i krajobrazowo przypominającym Podlasie. Kolekcjoner białej broni. Żeglarz.