Kronos 2/2016 Ciemność istnienia

Podręczniki filozofii średniowiecznej albo nie piszą o Kuzańczyku wcale, albo lokują go w średniowieczu tylko jedną nogą. I choć Dermot Moran w publikowanym przez nas eseju nazywa go „odźwiernym nowożytności”, panuje dość powszechnie dzielone przekonanie, że Mikołaj z Kuzy to postać w gruncie rzeczy samotna: katalizator zmian, a jednak nie ich bezpośredni sprawca. O ile więc nasz Mikołaj z Kuzy stanowi początek renesansu, jego najpierwszy zwiastun, o tyle William Shakespeare wieńczy ten piękny – być może najpiękniejszy po czasach Grecji klasycznej – sen ludzkości. Zostajemy z niego wybudzeni –przyjmijmy tę datę jako cezurę nowożytności – w 1642 roku wraz z decyzją o zamknięciu teatrów. Shakespeare prześwietlał dzieła swoich rywali, nie wyłączając samego Stwórcy. Miał nawyk wiązania w całość poszczególnych elementów świata, które osobom postronnym musiały wydawać się zlepkiem przypadkowych zdarzeń, by nie rzec – powierzchnią rzeczywistości, jej bełkotem. Nie zadowalał się więc tym, co widział, ale wymyślał świat na nowo.

PREZENTACJE

    Mikołaj z Kuzy, O możnobycie
    Mikołaj z Kuzy, Dociekanie dni ostatnich
    Mikołaj z Kuzy, Rozprawa o szukaniu Boga
    Mikołaj z Kuzy, O widzeniu Boga. Przedmowa
    Martin Buber, Z dziejów problemu indywiduacji. Mikołaj z Kuzy i Jakub Böhme
    Hans -Georg Gadamer, Mikołaj z Kuzy i współczesność
    Dermot Moran, Mikołaj z Kuzy i filozofia nowożytna


ESEJE

    Harold Bloom, Cervantes i Shakespeare
    Northrop Frye, Hamlet
    Terry Eagleton, Trzy stopnie
    Bartosz Kuźniarz, Szaleństwo nieskończoności
    Ágnes Heller, Sfinks zwany czasem
    Piotr Nowak, Sceny dantejskie i szekspirowskie. O diable w Otellu
    Jan Tokarski, Furia i chłód
    Irena Księżopolska, Jane Eyre w kleszczach lęku: guwernantki i upiory


ARCHIWUM FILOZOFII POLSKIEJ

    Piotr Nowak, Pierwszy anglista polski
    Roman Dyboski, Rytmika wysiłku i znużenia w twórczości Szekspira
    Henryk Sienkiewicz, Dlaczego mogłem czytać Szekspira?


ANTYKWARIAT

    W.H. Auden, Portret Freuda


RECENZJE I POLEMIKI

    Bronisław Świderski, „Łże -prorok” czy łże teolog?
    Michał Bruliński, Tylko jakiś bóg mógłby nas uratować, czyli o rozliczeniach Jana Tokarskiego z czasem zwyrodniałym
    Maria Urbańska -Bożek, Kierkegaard bez retuszu